Vườn Quốc gia Côn Đảo đón nhận danh hiệu Danh lục Xanh toàn cầu
Chiều 29/11, tại Đặc khu Côn Đảo, Ban quản lý Vườn quốc gia Côn Đảo phối hợp cùng Liên minh Bảo tồn thiên nhiên Quốc tế (IUCN) tổ chức Lễ đón nhận chứng nhận Danh lục Xanh (Green List) – danh hiệu danh giá nhất thế giới về quản trị khu bảo tồn hiệu quả và bền vững.
Tham dự buổi lễ có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Trung ương Nguyễn Hồng Lĩnh; Phó Chủ tịch HĐND Thành phố Trần Văn Tuấn; Phó Chủ tịch UBND Thành phố Bùi Minh Thạnh; Tiến sĩ Dindo Campilan, Giám đốc Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế khu vực châu Á (IUCN) cùng đại diện lãnh đạo các Bộ, Cục Trung ương và các sở, ban, ngành.
Tham gia từ năm 2020, Vườn quốc gia Côn Đảo đã trải qua quá trình tự đánh giá và thu thập bằng chứng kỹ lưỡng, chứng minh năng lực quản trị và hiệu quả bảo tồn ngay trong điều kiện thách thức. Giai đoạn ứng cử viên được hoàn thành chỉ trong ba tháng – một kỷ lục tại Việt Nam, thể hiện cam kết mạnh mẽ của đơn vị
Vườn quốc gia Côn Đảo chính thức được IUCN trao chứng nhận Danh lục Xanh. Đây không chỉ là danh hiệu mà còn là giải pháp quan trọng giúp nâng cao năng lực quản lý, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học và thúc đẩy phát triển bền vững.
Khác với các danh hiệu như Di sản thế giới hay Khu dự trữ sinh quyển, Danh lục Xanh tập trung đánh giá quy trình và hiệu quả quản lý dựa trên bộ tiêu chuẩn toàn cầu về bảo tồn. Bộ tiêu chuẩn gồm bốn nhóm: Quản trị tốt, thiết kế và lập kế hoạch tốt, quản lý hiệu quả và kết quả bảo tồn. Để đạt chứng nhận, Vườn quốc gia Côn Đảo phải đáp ứng 17 tiêu chí với 50 chỉ số nghiêm ngặt.
Tại lễ đón nhận, ông Nguyễn Hữu Thiện, Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhấn mạnh, Danh lục Xanh không chỉ là sự ghi nhận mà còn là cam kết hành động. Việc bảo vệ Vườn quốc gia Côn Đảo là biện pháp chiến lược hiện thực hóa các cam kết quốc tế, trong đó bao gồm Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh – Montreal (GBF).
Theo Tiến sĩ Dindo Campilan, Giám đốc khu vực châu Á và châu Đại Dương IUCN, Vườn quốc gia Côn Đảo là một báu vật của di sản thiên nhiên Việt Nam. Với gần 20.000 ha rừng và hệ sinh thái biển, nơi đây là thiên đường an toàn của gần 3.000 loài sinh vật, trong đó có nhiều loài đang bị đe dọa trên phạm vi toàn cầu.
Cột mốc này không chỉ là một danh hiệu, đó là lời mời gọi để duy trì và mở rộng thành công quản lý hiệu quả các Khu bảo tồn. Khi Côn Đảo trở thành một phần trong cơ cấu hành chính của TP.Hồ Chí Minh, những cơ hội mới đã mở ra để tích hợp bảo tồn với phát triển bền vững, du lịch và sự tham gia của cộng đồng. IUCN sẵn sàng tiếp tục hỗ trợ những nỗ lực này, đảm bảo rằng Côn Đảo vẫn là một hình mẫu về quản lý khu bảo tồn không chỉ ở Việt Nam mà trên khắp châu Á.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Bùi Minh Thạnh khẳng định, TP.Hồ Chí Minh đặt mục tiêu xây dựng Côn Đảo trở thành mô hình chuẩn mực về bảo tồn và phát triển bền vững. Côn Đảo sẽ được định hướng thành hòn đảo xanh, thông minh, hiện đại, với công nghệ được ứng dụng sâu rộng trong quản lý rừng, biển và hoạt động du lịch.
Địa phương hướng đến mục tiêu trở thành trung tâm sinh thái và nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế, đồng thời là biểu tượng của Việt Nam trong thích ứng biến đổi khí hậu. Để hiện thực hóa tầm nhìn này, Côn Đảo cần tiếp tục duy trì và nâng cao độ che phủ rừng, phấn đấu từ mức 80% hiện nay lên 92% vào năm 2050. Việc khai thác giá trị thiên nhiên phải luôn đi đôi với trách nhiệm bảo tồn.
Phó Chủ tịch UBND Thành phố Bùi Minh Thạnh nhấn mạnh, danh hiệu Danh lục Xanh chỉ có giá trị trong 05 năm và phải trải qua quy trình tái đánh giá nghiêm ngặt; chỉ cần không đáp ứng một trong 17 tiêu chí, danh hiệu sẽ bị thu hồi. Vì vậy, đề nghị Ban quản lý Vườn quốc gia Côn Đảo tiếp tục nỗ lực, phối hợp chặt chẽ với chính quyền, cộng đồng để bảo đảm sự hài hòa giữa bảo tồn và phát triển.
Dịp này, Vườn quốc gia Côn Đảo cũng đón nhận tin vui về việc tái lập Hạt Kiểm lâm rừng đặc dụng trực thuộc Ban Quản lý Vườn quốc gia. Đơn vị được thành lập trên cơ sở tiếp nhận nguyên trạng từ Hạt Kiểm lâm Côn Đảo trước đây thuộc Chi cục Kiểm lâm TP.Hồ Chí Minh. Việc tái lập này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quản lý và bảo vệ rừng tại địa phương, đồng thời tăng cường hiệu quả bảo tồn đa dạng sinh học và gìn giữ nguồn lợi thủy sinh trong Khu bảo tồn biển của Vườn quốc gia Côn Đảo.
Vườn quốc gia Côn Đảo giữ vai trò đặc biệt quan trọng khi đảm nhiệm chức năng của một khu rừng đặc dụng kép, bảo tồn đồng thời hệ sinh thái trên cạn và dưới biển. Hiện Vườn quản lý 5.890 ha rừng tự nhiên, chiếm 77,5% diện tích toàn Đặc khu, với độ che phủ lên đến 92%.
Hệ sinh thái nơi đây đặc biệt phong phú, gồm hơn 1.077 loài thực vật, 155 loài động vật rừng và hơn 1.725 loài sinh vật biển. Côn Đảo cũng là nơi cư trú của nhiều loài đặc hữu, nguy cấp như rùa biển, bò biển (Dugong) và sóc đen Côn Đảo.
Một trong những thành tựu nổi bật nhất của Vườn là sự phục hồi mạnh mẽ của quần thể rùa biển. Chỉ từ ngày 01/01/2023 đến 01/11/2025, hơn 2.100 rùa mẹ đã làm hơn 6.300 tổ, sản sinh hơn 604.000 trứng; trong đó hơn 436.000 rùa con đã được thả trở lại đại dương – một tín hiệu rất tích cực cho đa dạng sinh học.
Những giá trị vượt trội của Vườn quốc gia Côn Đảo đã được ghi nhận qua nhiều danh hiệu quốc tế như Khu Ramsar thứ 6 của Việt Nam (2013), Thành viên Mạng lưới bảo tồn rùa biển (2020) và Vườn Di sản ASEAN (2023). Khả năng hấp thụ khoảng 438 nghìn tấn carbon của rừng Côn Đảo cũng góp phần trực tiếp vào mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 của Chính phủ.
Đoan Trang